Embriyo Nedir :
Dişi
yumurtasının erkek spermiyle döllenmesiyle oluşan yedi günlük
canlıya "Embriyo" denir. Embriyo bir yavrunun ilk halidir. Daha
önceki dönemde "Zigot", daha sonraki dönemde "FETÜS" adını
alır. (Sığırlarda gebeliğin 42.gününden sonra "Fetüs" olarak
adlandırılır.)
Sığırlarda
embriyo transferi nasıl yapılır :
Çok üstün verim
özelliklerine sahip ineklerin (DON ÖR) hormonlarla
superovulasyonu (çok yumurta üretmesi) sağlanır. Böylece bir
defada sadece bir yavru elde edilebilecek yüksek verimli inekten
bir çok yavru elde etme olanağı elde edilir. Çok yumurtlatılan
inekler yine yüksek verimi belirlenmiş boğa spermalarıyla
tohumlanırlar. Bu işlemi takip eden yedinci günde rahim özel
sıvılarla yıkanır. ( Yedinci gün önemlidir. Çünkü daha sonraki
günlerde embriyo rahim duvarına tutunarak beslenmeye başlayacak
ve yıkama sıvılarıyla alınamayacaktır ). Rahimden alınan yıkantı
sularının içinde embriyolar aranıp bulunur. Özel işlemlerle
dondurulur. İleride kullanılmak üzere saklanır. Eğer taşıyıcı
anneler hazırlanmış ise taze olarak da nakledilebilir. Aynı
işlemler rahimde değil tüp içerisinde de gerçekleştirilebilir. (
invitrofertilizasyon= İVF=Tüp dana)
Dondurulmuş olarak –196°C de sıvı azot içerisinde saklanan
Embriyolar, daha önceden hormonlar vasıtasıyla yedi günlük gebe
durumuna getirilen taşıyıcı ineklere (recipient) bir kateterle
nakledilirler. Normal gebelik süresi sonunda taşıyıcı inekler
doğurur. Ancak doğurdukları yavrular genetik olarak kendi
yavruları değildir. Doğan yavrular çok üstün verimlidir.
Embriyo Transferinin yararları :
1-
Bir inekten yılda sadece bir buzağı elde edilirken, bu yöntemle
yılda 8-20 buzağı elde etme şansı vardır.
Böylece üstün yetenekli ineklerden daha çok yavru elde etmek
mümkündür.
2- Embriyo ile hastalık
bulaşmaz. Ülkeden ülkeye kolayca ve güvenilir bir biçimde
nakledilebilir. Bir sıvı azot tankı içerisinde yüzlerce
embriyoyu ucuz bir şekilde ithal ya da ihraç etmek mümkündür.
3- Embriyo transferi
IRK ıslahının en kestirme, en çabuk , en güvenilir
yoludur.
4- Çeşitli sebeplerle canlı
hayvan ithalinin yasak olduğu dönemlerde ya da hastalık
dolayısıyla yasak konulan ülkelerden embriyo getirmek mümkündür.
5- Kimse en iyi damızlık
ineğini başkasına satmaz. Ancak onların embriyolarını satın
almak mümkündür.
6- İsteğe göre erkek ya da
dişi buzağı elde edilebilir.
7- Taşıyıcı annelerin
bulunduğu yerde doğan buzağılar çevresel mikroplara karşı
hazırlıklı olarak doğarlar.
Embriyo Transferinin dezavantajları
:
1-
Pahalıdır. (Donör ve Boğa’nın kalitesine,erkek ve dişi
garantisine bağlı olarak fiyatları
300 –1000 $ civarındadır)
2- Gebelik oranı % 50-60
civarındadır.
3- Şu anda herkes yapamaz.
Kurs görmüş , deneyimli kişilerin yapabileceği bir iştir.
Embriyo Transferinin
resimli yapılışı :

Taşıyıcı anneler hormonlarla daha
önceden
7 günlük gebe durumuna getirilir.

Embriyo transferi öncesi taşıyıcı
annenin yumurtalıkları muayene edilerek embriyonun rahmin hangi
tarafına yerleştirileceğine karar verilir ve
o taraf boya kalemi ile işaretlenir.

Epidural anestezi yapılır

Sıvı azot tankından embriyo
çıkartılır ve kaydedilir

30°C'de çözülür

Katetere yerleştirilir ve kateter
ile rahimin daha önce
belirlenen kornusuna nakledilir

Kateter ile embriyonun
yerleştirilmesi

Embriyo transferi yapılan taşıyıcı
anne E.T
harfleri ile işaretlenir.
DERLEYEN:
Veteriner Hekim Hayri YENİYURT
KAYNAKLAR:
- AtaFen
- DEMİRCİ E. ;Dölerme ve embriyo transferi