Veteriner.CC
 Ana Sayfa Keçi Yetiştiriciliği Keçilerde damızlık seçimi
 

Keçi Yetiştiriciliği

Veteriner.CC - Keçi
  1. Keçilerin sınıflandırılması
  2. Keçi barınakları
  3. Damızlık seçimi
  4. Besleme
  5. Bakım işlemleri
  6. Hastalıklara karşı korunma
  7. Üreme
  8. Doğum (Oğlaklama)
  9. Kalıtsal kusurlar
  10. Keçi sütü
  11. Keçi eti
  12. Keçi kılı
  13. Diğer keçi ürünleri

Yerli Keçi Irkları

  1. Abaza keçisi Yeni içerik
  2. Halep (Damascus) keçisi Güncellenmiş içerik
  3. Gürcü keçisi Yeni içerik
  4. Honamlı keçisi
  5. Kıl keçisi
  6. Kilis keçisi
  7. Norduz keçisi
  8. Tiftik keçisi

Yabancı Keçi Irkları

  1. Afrika cüce keçisi
  2. Alpin keçisi
  3. Appenzel keçisi
  4. Bakır keçisi
  5. Beetal keçisi
  6. Beyaz alman asil keçi
  7. Boer keçisi
  8. Chevre des fosses keçisi
  9. Damascene keçisi
  10. Girgentana keçisi
  11. İspanyol keçisi
  12. Jamnapari keçisi
  13. Kalahari keçisi
  14. Kamori keçisi
  15. Kaşmir keçisi
  16. Malta keçisi
  17. Nijerya cüce keçisi
  18. Nubiya keçisi
  19. Oberhaslı keçisi
  20. Pygmy keçisi
  21. Rove keçisi
  22. Saanen keçisi
  23. Savannah keçisi
  24. Skopelos keçisi
  25. Tauernschecke keçisi
  26. Toggenburg keçisi
  27. Zalawadi keçisi

Yabani Keçi ırkları

  1. Alaska dağ keçisi
  2. Bezoar keçisi
  3. Himalaya Tahr keçisi
  4. Markhor dağ keçisi Yeni içerik

KEÇİLERDE DAMIZLIK SEÇİMİ

    Damızlık Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekli Olan Faktörler: Özellikle süt keçiciliğinde damızlık seçimi 2 yöntemle yapılabilir. Birincisi verim kayıtlarından yararlanılarak yapılan damızlık seçimi, ikincisi ise dış yapıya bakılarak yapılan damızlık seçimidir.

   Verim kayıtlarına göre yapılacak damızlık seçiminde; genellikle entansif sistem dediğimiz kontrollü yetiştiricilikte kayıt tutulması söz konusudur. Böyle işletmelerde tutulan ( pedigri ) genellikle her hayvanın kendisine ve akrabalarına ait verim özellikleri bulunmaktadır. Bu kayıtlarda canlı ağırlık, büyüme hızı, oğlak verimi, süt verimi veya üzerinde durulan diğer verim kayıtları dikkate alınır. Örneğin oğlak veriminin kalıtsallığı düşüktür. Bu verim bakımından yapılacak uygulamada ikiz, üçüz doğuran anaçların seçilmesine gayret edilir. Büyüme hızı ya da canlı ağırlığın kalıtsallığı ise yaşa bağlı olarak artacaktır. Bu durumda erken yaşta seçim yapılabilmesi için en uygun ölçüt sütten kesim ağırlığıdır. Keçilerde 6 ve 7. ay canlı ağırlığı ile oğlakların yaşına bakılarak yapılan seçimlere güvenirliliği daha yüksek düzeydedir.

   Dış Yapıya Göre Damızlık Seçimi: Daha çok kontrolsüz doğaya bağlı sistemde yetiştirilen sürülerde uygulanan bir yöntemdir. Ancak pedigri yani soy kütüğü dikkate alınarak yapılan seçimlerde kullanılmaktadır. Damızlık seçiminde vücudun bazı parçalarının veya organlarının görünümü ile verimler arasındaki ilişkiler esas alınmaktadır. Örneğin, süt tipi bir keçide, baş, boyun, vücut yüksekliği, omuzlar, sırt, bel, sağrı, karın, meme, göğüs, deri ve bacaklarının durumu dikkate alınarak bir seçim yapmak mümkündür.

   Sütçü işletmelerde tekelerin seçiminde dış görünüşe bakarak seçim yapmak mümkün olup bir kısım ölçütler dikkate alınır. Bunlar tekelerin sağlıklı bir erkek görünümüne sahip olması ve ırk özelliklerini taşıması, boynuzlu olması, vücut bölümleri arasındaki uyum, yumurtalıkların iyi gelişmiş, eşit ve sağlıklı biçimde çalışması ile hayvanın çiftleşme isteği içerisinde bulunmasıdır.

  Seleksiyon

   Seleksiyon bir sürüde gelecek jenerasyonun ebeveynlerinin seçme işlemidir. Sürüde istenilen özelliklere sahip bireyler damızlık olarak tutulmaktadır. Bilinçli bir şekilde süt keçiciliği yapılan ülkelerde dişilere bağlı olarak uygulanan seleksiyon uygulamalarının amaçlarını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.

  • Boynuzsuzlukla ilişkili üreme kusurlarını ortadan kaldırmak suretiyle döl verimini artırma; bunu sağlamak için, ilk yıl kısırlık oranı düşürme ve ikinci yıldan itibaren doğumda oğlak sayısını artırma ve oğlaklama aralığının kısaltılması gereklidir
  • Birim hayvan başına elde edilen süt verimini artırma; bu amaçla ilk laktasyonda en yüksek süt verimine sahip keçilerin damızlık olarak seçilmesi önerilmektedir.
  • Üretilecek peynirin kalitesini yükseltmek için sütteki protein oranı dikkate alınmalıdır.
  • Sağım koşullarını iyileştirmek için memenin yapısı, lopların simetrisi, sağılabilirlik, meme başlarının düzgün yerleşmiş ve simetrik yapıya sahip olması istenir.
  • Adaptasyon (uyum) yeteneği yüksek hayvanlar bulunmalıdır. Özellikle sıcak ve nemli koşullara ve su kaynaklarının kısıtlı olabileceği ortamlara uyum sağlayabilen ve bu koşullarda üreyip verim verebilen hayvanlar tercih edilmelidir.

  Tekelerin seçiminde ise; gelişme yeteneği, eşeysel davranış özellikleri, boynuzluluk ile sperma verim özellikleri dikkate alınmaktadır. Bu özelliklerin seçiminde bireysel seleksiyondan yararlanılır.

  Ayıklama

   Keçilerin verim düzeyleri veya dış yapılarına bakılarak yapılacak olan damızlık seçiminin dışında yaşlılık, hastalık, kazalar vb. nedenlerden dolayı sürüden çıkarılması gerekli hayvanlar her zaman bulunmaktadır. Oğlak, keçi veya tekelerin ayıklanmasında dikkate alınması gerekli bazı noktalar şunlardır:

  • Alt çenenin üst çeneden kısa olması, topallık, duruş bozukluğuna sahip ayak yapısı, zayıf doğan ve hızlı gelişemeyen dişi veya erkek oğlaklar sürüden ayıklanırlar.
  • Süt keçiciliğinde boynuzsuzluğa bağlı olarak ortaya çıkan üreme kusurları gözlemlenebilir. Bu durumdaki çift cinsiyete sahip hayvanlarda damızlık olarak sürüde tutulmazlar.
  • Analık yeteneği gelişmemiş dişiler oğlaklarını emzirmeyeceği için ayıklanmalıdırlar.
  • Meme yapısında kör meme başı olan, meme gövdesi simetrik olmayan ve meme başları eşit olmayan dişilere damızlık şansı verilmez.
  • Düşük süt verimli ve çabuk kuruya çıkan keçiler de sürüde tutulmazlar.
  • Aşırı yaşlı dişiler ile aşım yeteneğini kaybetmiş tekelerde sürüden ayıklanmalıdırlar.

 DERLEYEN: Vet. Hek. Hüseyin DEMİRTAŞ

 
Veteriner.CC

Copyright © 2007 - 2021 Veteriner.CC®
Her Hakkı Saklıdır - All right reserved