|
KEÇİLERİN BESLENMESİ
Keçiler tür olarak
yetersiz bakım ve beslenme koşullarını tolere edebilen düşük
değerli kaba yemleri et, süt, kıl vb. gibi ürünlere
dönüştürebilen ve de diğer türlerin değerlendiremediği alanlar
ile bu alanlardaki bitkileri tüketebilme yetenekleri ile
tanınırlar. Nitekim dünya üzerinde kurak, yarı kurak iklimlerle
dağlık arazilerde daha çok yetiştiriliyor olmaları da bu
avantajlarının bir kanıtıdır. Bu avantajlarına karşılık geçen
süreç içerisinde geliştirilen yüksek verimli keçi ırkları
özellikleri gereği belirli dönemlerde daha itinalı bir bakım ve
beslemeye ihtiyaç duymuşlardır. Bu durum özellikle sütçü tip
keçilerin beslenmesinde kendini gösterir.
Süt keçilerinin beslenmesinde kritik sayılan
başlıca 3 dönem vardır. Bunlar; teke katımı ya da çiftleştirme dönemi,
gebeliğin son 1–1,5 ayı ve oğlaklamayla başlayan süt verme dönemi ilk 2
ayıdır.
Çiftleştirme Döneminde Besleme
A) Keçilerin Beslenmesi: Teke katım
döneminde gerek keçilerin gerek tekelerin beslenmesi başarılı bir
çiftleştirmenin temelini oluşturmaktadır. Bu süreç yaklaşık4–6 haftalık
bir süreyi kapsar. Bu süre içerisinde süt keçilerine 1–1,5 kg kadar kuru
ot ve 250–300 gr arpaya denk gelecek karma yem verilebilir. Keçiler
dışarıda otluyorlarsa ek olarak kuru ot vermeye gerek yoktur.
B) Tekelerin Beslenmesi: Tekelere özellikle
çiftleşme döneminde yapılacak bir ek besleme sperma (döl suyu)
kalitesini artırmak sureti ile aşımda zinde olmalarını ve döllülüğü
artıracaktır. Bu amaçla; aşım döneminden önce başlanarak verilecek olan
toplam yemin %10–15 düzeyinde artırılması tavsiye edilir. Bu uygulama
aşım dönemi boyunca hatta aşım sonrası 4–5 hafta devam ettirilir. Genç
tekelere ilave olarak günde 1 yumurta ve kuru üzüm yedirilmesi yaygın
olan uygulamalardandır. Teke başına kuru ota ek olarak 300–500 gr tahıl
ilavesi olumlu sonuçlar vermektedir.
Gebeliğin Son Döneminde Besleme:
Gebeliğin son döneminde uygulanacak besleme sağlıklı bir doğumun
gerçekleşmesi ve yaşama gücü yüksek bir yavrunun elde edilmesi için
büyük önem taşır. Gebeliğin son 1,5 ayı oğlağın ana karnında en hızlı
geliştiği dönemdir. Bu dönemde yeterli ve sağlıklı bir besleme programı
uygulanan analardan elde edilen yavrular iri doğar. Ayrıca ananın güçlü
kalması sağlanacağından ikiz doğma ihtimali yüksek süt keçilerinde bu
durum önem kazanır. Sütçü keçilerde bu dönemde hayvan başına kesif yem
miktarı canlı ağırlık hesabı ile 200 gr.dan başlayarak 600–700 grama
kadar yükseltilebilir. Ayrıca 500–800 gr civarında kaliteli kuru ot
verilmesi de tavsiye edilmektedir.
Laktasyonda Keçilerin Beslenmesi: Süt
keçiciliğinde süt veriminin en yüksek olduğu dönem doğumu takip eden 6–8
haftalık dönemdir. Bu dönemde uygulanacak olan beslenme büyük önem
taşımaktadır. Sağmalı keçilerde uygulanacak olan besleme yöntemi 2
farklı şekilde olabilir.
1-Sarmal keçiler süt verimleri yönünden
gruplara ayrılırlar ve isteğe bağlı olarak sağım öncesi veya sonrası
yemleme yapılır.
2-Keçiler ferdi verimlerine göre
yemlenirler ki bu yöntem yüksek verimli keçilerle çalışan işletmelerde
otomasyon uygulamaları ile başarılı bir biçimde uygulanabilir.
Pratik bir yöntem olarak her bir litre süt için
400–500 gr karma süt yemi hesaplanabilir. Verilecek karma yemin ham
protein seviyesi %16–17, enerji düzeyi ise 700 kcal enerji içerecek
şekilde olmalıdır.
DERLEYEN:
Vet. Hek. Hüseyin
DEMİRTAŞ |
