KEÇİ SÜTÜNDEN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER:

Bu bölümde öncelikle neden keçi sütü? sorusunun cevabı irdelenecektir. Keçiler vücut ağırlıklarına göre daha büyük ve daha aktif tiroit bezine sahip oldukları için, yemle aldıkları karotenin daha etkin olarak vitamin A ya çevirerek süte geçirmektedir. Bu nedenle diğer hayvan türleri ile kıyaslandığı zaman keçi sütünün rengi daha beyaz görünümdedir. Keçi sütünün yağ ve proteinleri inek sütüne göre daha küçük ve yumuşak yapıda olduğu için daha kolay sindirilmektedir. Bu nedenle birçok Avrupa ülkesinde özellikle bebeklerin ve hastaların beslenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca b vitaminleri ve fosfor bakımından oldukça zengin olan, özellikle sindirim sistemi hastalıklarını ve süte alerjisi olan kişiler tarafından yoğun olarak tüketilmektedir. Keçi sütünde üretilmiş bazı peynir çeşitleri Avrupa ve Amerika’da özel dükkânlarda (Health shop) satılmaktadır. Belli oranda sulandırılmış keçi sütü anne sütüne oldukça benzerlik göstermektedir.

   Keçi sütünün kuru madde oranı ineklere çok benzerdir. Hatta bazı ırklarda laktasyonun son dönemlerinde %15–18 düzeyine kadar artış göstermektedir. Bu nedenle 1 kg peynir yaparken gereksinim duyulan süt miktarı sığırınkine yakın hatta bazen daha az miktarda olabilmektedir.

   Keçi sütünden imal edilmiş peynirler yüksek düzeyde pazarı olan ürün çeşididir. Gelişmiş olan birçok Avrupa ülkesine keçi sütünden imal edilmiş peynirler pahalı peynirler arasında yer almaktadır. Bu ülkeler içerisinde Fransa, Keçi peyniri üretimi bakımından lider ülke konumundadır ve tüm dünya ülkelerine ürettiği ” chevres ” denilen peynirleri ihraç etmektedir. Özellikle Fransa’nın Berri bölgesinde imal edilen ” Corritin de Chavignal ” adı verilen peynir çeşidi dünyanın en pahalı peyniridir. Fransız keçi peynirleri Türkiye’deki süper marketlerde 35–40 USD/kg olarak satılmaktadır. Keçi peynirleri; taze yada olgunlaştırılmış olarak pazarlanmakta ve yarı yumuşak sert ya da çok sert olarak sınıflandırılmaktadır. Türkiye’de de ” Davar peynirleri ” özellikle Akdeniz bölgesinde yoğun olarak üretilmek de ve oldukça düşük fiyatlarda pazarlanmaktadır. Daha çok tulum peyniri olarak imal edilen bu peynirler ilkel koşullarda işlenmektedir.

   Keçi sütünden imal edilen yoğurt da 4 farklı şekilde pazarlanmaktadır. Bunlar; süzme yoğurt, normal yoğurt, katı yoğurttur. Bazı ülkelerde keçi yoğurdu meyve ile karıştırılıp farklı teknolojiler kullanılarak ‘’frozen yoğurt’’ adı altında dondurma benzeri olarak satılmaktadır. Özelikle katı yoğurt uzun süre dayanması nedeni ile çok fazla tercih edilen bir yoğurt çeşididir. Ülkemizde de özelikle Hatay’da üretilen yöresel ‘’tuzlu yoğurt’’ un ham maddesi de keçi sütüdür.

   Dondurma imalatın da keçi sütünün ülkemiz için özel bir önemi vardır. Çünkü ünü ülke sınırlarını aşmış ‘’Maraş dondurmasını’’ ham maddesi de yine keçi sütüdür. Keçi sütü gerek kolay dondurması ve kuru madde içeriğinin yüksel olması gerek aroması yönünden Maraş dondurmasının vazgeçilmez ham maddesidir. Ancak keçi sütünün ancak mevsimlerde üretilmesi sonucunda dondurma imalatçılarının diğer sütlere yönelmesine neden olmaktadır.

KEÇİ ETİNDEN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER:

Keçi eti koyun ve sığır etine benzer protein oranına sahiptir ancak yağ içeriği %50–65 düzeyinde daha düşüktür. Buna ek olarak 1g keçi ve tavuk etinin kalorisi de sırasıyla 120 ve 122 olarak bildirilmiştir. Keçi eti özellikle genç oğlak eti birçok Akdeniz ülkesinde (İtalya Yunanistan Portekiz Fas ) özelikle aranan besin maddesidir.

    Ülkemizde keçi eti genellikle fakir halk tarafından yoğunlukla tüketilen ve daha çok alışkanlıkla ilgisi olan bir besin maddesidir. Ancak yine Avrupa ülkelerinde ve Amerika’da keçi eti ve keçi eti kullanılarak imal edilen bazı ürünler yine oldukça yüksek fiyatta satılabilen lüks tüketim maddeleri arasındadır. Paketlenmiş ve işlenmiş olarak satılan farklı ürünler internet üzerinden de pazarlanabilmektedir. Ayrıca Avrupa ülkelerinde Fransa ve İspanya bunların başında gelmektedir. ” Capritos ” adı verilen 1 aylık yaşta ki süt oğlakları pazarda dana ve kuzu etinden 2–3 katı yüksek fiyata satılmaktadır. Karkas ağırlığı 10–12 kg olan oğlaklardan elde edilen bu etin yağ içeriği de oldukça düşüktür.

KEÇİ KILINDAN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER:

Endüstride ve tekstil de doğal hayvansal liflerin çok önemli bir yeri vardır. Keçi kılından elde edilen ürünler Tiftik (angora de moher de denilir), kaşmir (pashmina), kaşgora ve kaba üst kıllardır. Kaba üst kıllar daha çok koruma amaçlı alt kıllar ise (kaşmir üretilen) ısı yalıtımı için kullanılırlar. Alt kıllar fiziki çevre koşullarından çok fazla etkilenmezler.

   Anavatanı Anadolu olan Ankara keçisi geçmiş dönemlerde İngiltere ABD ve Güney Afrika’ya ihraç edilmiş ve yanlış uygulamalar sonucunda bu yerli gen kaynağı korunamayarak tiftik kalitesi ve kantitesi azalarak günümüzde neredeyse tamamen yok olma noktasına gelmiştir.

   Moher yani tiftik Ankara keçisinden elde edilen yumuşak parlak beyaz ve kemp kıl içermeyen bir hayvansal liftir. Genç hayvanlar en yüksek kaliteli moheri üretirler. Bu tip yünler tekstil firmaları tarafından tercih edilen ve pazarda da yüksek fiyata satılan ürünler arasında yer almaktadır. Ancak gerek Ankara keçisinin oldukça duyarlı oluşu ve yetiştiriciliğinin çok emek ve dikkat istemesi gerek kırkımdan sonra elde edilen yünün doğru bir şekilde depolanması bu konuda karşılaşılan bir handikaptır. Kaliteli moher üretimi için kırkım yapağı dökümünde önce belirli dönemlerde yapılmalıdır. Özelikle gebelik döneminde keçilerin bakım ve beslenme koşulları iyileştirilmelidir. Manejmanın elde edilen ürünün kalitesi ve dolayısıyla fiyatı üzerine önemli etkisi vardır.

   Kaşmir yünü hayvansal liftlerin en değerlisidir. Ankara keçisi dışında kalan tüm keçi ırklarından kaşmir elde edilir. Bu tip kıllar hakiki kıl dediğimiz ve kaba üst kılların altında kalan ince parlak oldukça yumuşak olan kıllardır. Kaşmir, kırkım yapılmadan önce özel taraklarla taranarak toplanabilmektedir. Bu işlemi her dönemde sık aralıklarla tekrarlamak gerekir. Ancak en ideal zaman ilkbahar aylarında ki döküm zamanıdır. En kaliteli lif Asya’nın yüksek kesimlerinde yetiştirilen kaşmir keçilerine aittir. Kaşmir yünü daha çok dokuma sanayisinde saf olarak kullanılmaktadır ve yüksek fiyatlarda pazarlanabilen Şal, kazak, kumaş gibi tekstil ürünlerine dönüştürülmektedir. Ülkemizde kaba üst kıllarda daha çok güney ve doğu Anadolu bölgesinde dokunan tanınmışı ‘’Siirt battaniyesi’’ olan bir çeşit dokumanın ham maddesidir. Daha çok dağlık bölgelerde yaşayan halkın çadır, kilim, halı ve bazı giyim eşyaları yapımında kullanılmaktadır.

DİĞER KEÇİ ÜRÜNLERİ:

Eski dönemlerde Roma imparatorları ve mısır kraliçelerinde keçi sütü ile banyo yaparak ciltlerini nemlendirdikleri ve genç kalabildikleri söylenir. Günümüzde ise keçi sütü yine kozmetik sanayisinde yoğun olarak değerli ham maddedir.    Keçi sütü kullanılarak imal edilen sabunlar doğal temizleyici ve nemlendirici özelliği ile ABD ve birçok Avrupa ülkesinde yaygın olarak pazarlanmaktadır. Keçi sütü kullanılarak imal edilmiş sabunlar özelikle hassa ciltler için önerilmektedir. Bu tür sabunlar yine özel mağazalarda satılmaktadır. Bu mağazalarda her kalıp sabun, özeliklerine bağlı olarak 3,50–5,60 USD arasında pazarlanabilmektedir. Ayrıca farklı içerikli bitkisel özlerle karşılaşarak el ve vücut losyonları, yüz nemlendirici ve temizleyici losyonlar ve kremlerin elde edilmesin de kullanılmaktadır.

   Keçi Gübresi: Keçi gübresi de özelikle Akdeniz bölgesinde Narenciye alanlarında aranan ve tercih edilen bir gübre çeşididir. Keçi gübresinin diğer hayvan gübrelerine göre su içeriğinin düşük olması daha kolay yanmasına neden olur aynı zamanda taşınması ve saklanması daha da kolaydır.